بررسی مسائل زنان‌ ایرانی از پیش از اسلام تا انقلاب اسلامی‌ از نگاه سفرنامه‌نویسان خارجی

تحقیق حاضر به مطالعة مسائل زنان ایرانی از پیش از اسلام تا انقلاب اسلامی ‌از نگاه سفرنامه‌نویسان پرداخته و مشکلاتشان را در کنار رفتارهای منفی‌شان بررسی و موقعیت سفرنامه‌نویسان را در انعکاس وضعیت زن ایرانی مطالعه می‌کند. این پژوهش بر مبنای تحلیل تماتیک تنظیم شده و با دسته‌بندی وضعیت زنان در سه مقوله، گزاره‌هایی مبنی بر «خلقیات منفی زنان» و «ظلم به زنان» را استخراج کرده است. طبق نتایج، با وجود برخی گزاره‌های انکارناپذیر، در مواردی فقدان درک درست سفرنامه‌نویس از جامعة‌ ایران در گزارشش مؤثر بوده است؛ بنابراین فهم سفرنامه‌نویسان از مسائل زنان از سه ‌منظر درخور بررسی است: نخست آن‌هایی که بدون دسترسی به زنان و از روی خیال‌پردازی یا اقتباس از سفرنامه‌های دیگران دربارة زنان ایرانی اظهار نظر کرده‌اند. دوم، مردانی که به زنان دسترسی داشته‌اند‌ و سوم سفرنامه‌نویسان زن که با زنان ایرانی در ارتباط بوده‌اند. تنوع مشاهده و تفاوت میان سه ‌دستة مذکور نشان می‌دهد که شناخت زنان‌ ایرانی از نگاه سفرنامه‌نویسان، نیازمند احتیاط و توجه به میزان دسترسی آن‌ها به جامعة زنانه است.